Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və uçotu
Vergi nəzarətini həyata keçirmək məqsədilə hər bir vergi ödəyicisinə respublika ərazisində vahid olan və vergi ödəyicisi tərəfindən mühasibat, statistika, vergi və digər sənədlərdə hökmən göstərilməli olan vergi ödəyicisinin eyniləşdirmə nömrəsi (VÖEN) verilir.
Hüquqi şəxslər dövlət qeydiyyatı haqqında sənədlərdə qeyd olunmuş hüquqi ünvan, Azərbaycan mənbəyindən gəlir əldə edən və bu gəlirdən ödəmə yerində vergi ödəməyən qeyri-rezidentlər həmin gəlirin alındığı yer üzrə vergi uçotuna alınırlar. Vergi ödəyicisinin filialı, nümayəndəliyi və ya digər təsərrüfat subyekti (obyekti) olarsa, həmin təsərrüfat subyekti (obyekti) olduğu yer üzrə uçota alınır və bu barədə vergi ödəyicisinə müvafiq arayış verilir.
Sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirən hüquqi şəxslərin sərbəst balansa, cari və ya başqa hesablara malik olan filialları, struktur bölmələri və ya digər ayrıca bölmələri, habelə qeyri-rezidentin ölkə qanunvericiliyinə müvafiq olaraq yaradılmış filialları və daimi nümayəndəlikləri ayrıca uçota alınır və müvafiq olaraq onlara VÖEN verilir. Büdcə və qeyri-kommersiya təşkilatlarının olduğu yerdən kənarda yerləşən bölmələri ayrıca uçota alına və onlara VÖEN verilə bilər.
Həmçinin bax: Hüquqi şəxsin filialının uçot məlumatlarının dəyişdirilməsi
E-qeydiyyat
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının, əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin və yerli investisiyalı məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlərin elektron formada dövlət qeydiyyatına və vergi uçotuna alınması məqsədilə Vergilər Nazirliyinin wwww.taxes.gov.az internet saytının «Xidmətlər» bölməsinin «E-xidmətlər» altbölməsinin «Kommersiya hüquqi şəxslərin onlayn qeydiyyatı» xidmətindən istifadə edilə bilər.
Kommersiya hüquqi şəxslərin e-qeydiyyatı zamanı «Mobil imza» və ya elektron imza kartı və kartoxuyucu qurğu tələb olunur.
Vergi uçotuna alınmaq üzrə öhdəliyin yaranması
Vergi orqanları tərəfindən dövlət qeydiyyatına alınmış kommersiya və publik hüquqi şəxslərə, habelə xarici kommersiya hüquqi şəxslərin nümayəndəlik və filiallarına qanunvericiliyə müvafiq qaydada dövlət qeydiyyatına alındığı zaman VÖEN verilir və həmin andan onlar vergi uçotuna alınmış hesab edilirlər. Bu zaman verilən dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamə həm də vergi ödəyicisinin vergi uçotuna alınmasını təsdiq edən şəhadətnamə hesab olunur.
Naxçıvan MR istisna olunmaqla, respublika ərazisində təsis edilən xarici investisiyalı kommersiya hüquqi şəxslərin, xarici kommersiya hüquqi şəxslərin filial və nümayəndəliklərinin, habelə maliyyə-sənaye qruplarının, bankların, investisiya fondlarının, sığorta, auditor təşkilatlarının dövlət qeydiyyatı mütləq qaydada Bakı şəhərində yerləşən Hüquqi şəxlərin dövlət qeydiyyatı idarəsində aparılmalıdır. Vergi orqanlarında uçota alınmaq üçün qeyri-kommersiya hüquqi şəxslər, habelə xarici qeyri-kommersiya hüquqi şəxslərin nümayəndəlik və filialları olduqları yer üzrə vergi orqanına ərizə verirlər.
Vergi orqanına ərizə qeyri-kommersiya hüquqi şəxsin dövlət qeydiyyatına alındığı gündən, Azərbaycan Respublikasında filial və nümayəndəlik vasitəsilə sahibkarlıq fəaliyyəti həyata keçirildikdə isə filialın və ya nümayəndəliyin yaradılmasından sonra 30 gün müddətində verilməlidir. Daimi nümayəndəlik yaratmayan bölmələr respublikada fəaliyyətə başladıqdan, idarəetmə yerinə görə rezident sayılan xarici hüquqi şəxslər isə idarəetmə yerinə görə rezident sayıldıqları vaxtdan 30 gün müddətində olduqları yer üzrə vergi orqanına ərizə verməlidirlər.
Həmçinin bax: İdarəetmə yerinə görə rezident sayılan xarici hüquqi şəxsin uçot məlumatlarının dəyişdirilməsi
Tələb olunan sənədlər
Vergi orqanları tərəfindən dövlət qeydiyyatına alınmış kommersiya və publik hüquqi şəxslər, habelə xarici kommersiya hüquqi şəxslərin filial və nümayəndəlikləri təsisçi və ya onun müvafiq qaydada vəkil etdiyi şəxs tərəfindən imzalanmış və notariat qaydasında təsdiq olunmuş «Kommersiya qurumunun dövlət qeydiyyatı haqqında ərizə»yə müraciət edənin şəxsiyyət vəsiqəsi (ərizə vəkil olunmuş şəxs tərəfindən imzalandıqda, həmçinin, etibarnamə) ilə yanaşı, tələb olunan sənədləri də əlavə etməklə vergi orqanına müraciət etməlidirlər.
Yerli investisiyalı kommersiya hüquqi şəxslər «Kommersiya qurumunun dövlət qeydiyyatı haqqında Ərizəyə 1 nömrəli Əlavə», təsisçi fiziki şəxsin şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti, «Kommersiya qurumunun dövlət qeydiyyatı haqqında Ərizəyə 2 nömrəli Əlavə», təsisçi hüquqi şəxsin dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamə və nizamnaməsinin notariat qaydasında təsdiq olunmuş surəti, 2 nüsxə qurumun təsisçisi və ya səlahiyyətli nümayəndəsi tərəfindən təsdiq edilmiş nizamnaməsi, qurumun təsis edilməsi, nizamnamənin təsdiq olunması və idarəetmə orqanlarının formalaşdırılması haqqında qərarlar, «Müşahidə şurasının üzvləri barədə məlumat», «Xüsusi vergi rejiminin tətbiqi barədə məlumat» təqdim etməlidirlər.
Qanuni təmsilçinin şəxsiyyətini təsdiq edən sənədin surəti, hüquqi ünvanını və dövlət rüsumunun ödənilməsini təsdiq edən sənəd (qəbz), məhdud məsuliyyətli cəmiyyətin nizamnaməsində nizamnamə kapitalının ödənilməsinin müəyyən müddətdə şərtləndirildiyi hallar istisna olmaqla, nizamnamə kapitalının ödənilməsini təsdiq edən sənəd (bank qəbzi, daşınmaz əmlakın ipotekası və s.), nizamnamə kapitalına pul formasında ödənilməyən əmlakın qiymətləndirilməsi haqqında müstəqil auditor rəyi, bank, sığorta, maliyyə-sənaye qrupu yaradıldıqda müvafiq orqanın ilkin razılığını təsdiq edən sənədlərin olması vacibdir.
Bundan əlavə, təsisçi xarici hüquqi şəxs olduqda, onun xarici ölkədə qeydiyyatını təsdiq edən sənədlər – qeydiyyat şəhadətnaməsinin (reyestrdən çıxarışın) və digər sənədlərin notariat qaydasında təsdiq olunmuş surəti (leqallaşdırılmaqla) əlavə edilməlidir.
Mənbə: vergiler.az
Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun.
Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN.
