Xaricdə auditin xüsusiyyətləri (III hissə)

posted in: Audit, Xəbər | 0
birbank biznes

Xaricdə auditin xüsusiyyətləri (III hissə)

II hissəyə nəzər yetirmək üçün keçidə daxil olun

dünya auditi, Dünya auditinin təkamülü, Auditorun peşəkar fəaliyyəti, Kənar audit, Daxili Audit, auditorlar palatası,Beynəlxalq auditin nəzəriyyəsi və təcrübəsi rəqabət şəraitində formalaşmışdır. Bu, çoxsaylı tədqiqatlar və həmin materialların ictimai müzakirələri ilə müşayiət olunurdu. Nəticədə, bu ona gətirib çıxardı ki, bu günə qədər möhkəm beynəlxalq hüquqi auditor əsası yaradılmışdır. Auditin təşkili formaları ətraflı işlənib hazırlanmışdır və bu, az əhəmiyyətli deyil. Auditor fəaliyyəti üçün çoxlu sayda metodik materiallar nəşr olunur və daim artırılır.

Qərbdə bütün auditorlar, auditorlar üçün GAAP standartlarına (mühasibat uçotu prinsipləri), eləcə də GAAS (audit standartları) standartlarına riayət etməlidir.

Müxtəlif xarici ölkələrin auditin təşkili ilə bağlı normativ-hüquqi aktlarını müqayisə edərək, sahibkarlıq fəaliyyətinin bu sahəsi ilə bağlı bir çox məsələlər üzrə qərarların qəbulunda müəyyən oxşarlıq aşkar etmək olar. Məsələn, demək olar ki, bütün dövlətlərin normativ-hüquqi aktlarında müəssisənin illik maliyyə hesabatlarının auditinin aparılması zərurəti haqqında əsasnamə var. Hər bir ölkə üçün audit təcrübəsinin həyata keçirilməsinin həllindən ötrü ixtisas tələbləri müəyyən edilib. İngiltərədə, məsələn, bir şəxs səlahiyyətli dövlət katibi tərəfindən tanınan hər hansı bir mühasibat orqanının üzvü deyilsə, auditor olmaq hüququna malik deyil. Xarici ölkələrin auditor fəaliyyətində daha bir oxşarlıq auditorların yoxlanılan müəssisənin bütün iclaslarında iştirak etmək və çıxış etmək hüququdur. Xaricdə auditorların məsuliyyətinə gəldikdə: əcnəbi auditorlar işdə səhlənkarlığa yol verdiklərinə, fəaliyyətin bilərəkdən yalan qiymətləndirilməsinə görə mənəvi və intizam məsuliyyəti ilə yanaşı, maddi və hətta cinayət məsuliyyəti də daşıyırlar.

Xarici auditin daha bir xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, xarici qanunvericilikdə audit növlərinin daha müfəssəl təsnifatı verilir. Məsələn, ABŞ-ın qanunvericilik aktlarında daxili, dövlət auditi, idarəetmə və tənzimləyici orqanların auditi kimi müxtəlif növ auditlərə ayrılır. Daxili audit təşkilatın mənafeyi naminə həyata keçirilən daxili auditorların təşkilatın işinin yoxlanması və qiymətləndirilməsi üzrə müstəqil fəaliyyətini təşkil edir.

Həmçinin, xarici təcrübədə üç növ auditin ayrılması qəbul edilib:

  • Maliyyə
  • Əməliyyat
  • İdarəetmə

Maliyyə auditi (maliyyə hesabatlarının auditi) – maliyyə hesabatlarında əks olunan informasiyanın düzgünlüyünün qiymətləndirilməsidir. Bir qayda olaraq, bu audit auditor təşkilatları tərəfindən aparılır və yoxlamanın nəticələrinə əsasən təşkilatın maliyyə hesabatı ilə bağlı rəy verilir. Forma və məzmununa görə, bu audit növü Rusiya auditinə daha yaxındır.

Əməliyyat auditi təşkilatın ayrı-ayrı fəaliyyət növlərinin səmərəliliyinin qiymətləndirilməsidir. Onun xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, bu audit çərçivəsində yoxlama mühasibat uçotu ilə məhdudlaşmır. O, firmanın təşkilati strukturunun, onun istehsal fəaliyyətinin metodlarının, kredit, investisiya, marketinq siyasətinin öyrənilməsini nəzərdə tutur. Hazırda əməliyyat auditi dövlət sektorunda geniş yayılıb.


IV hissəyə nəzər yetirmək üçün keçidə daxil olun


TELEGRAM KANALIMIZA ÜZV OLUN


Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN

Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun

Mühasibat sahəsində ən son iş elanları və xəbərlərini izləmək üçün linkə daxil olaraq qrupumuza üzv olun

Print Friendly, PDF & Email