Xaricdə auditin xüsusiyyətləri (IV hissə)

Oxunma sayı: 122

Xaricdə auditin xüsusiyyətləri (IV hissə)
III hissəyə nəzər yetirmək üçün keçidə daxil olun

Beynəlxalq auditin nəzəriyyəsi və təcrübəsi rəqabət şəraitində formalaşmışdır. Bu, çoxsaylı tədqiqatlar və həmin materialların ictimai müzakirələri ilə müşayiət olunurdu. Nəticədə, bu ona gətirib çıxardı ki, bu günə qədər möhkəm beynəlxalq hüquqi auditor əsası yaradılmışdır. Auditin təşkili formaları ətraflı işlənib hazırlanmışdır və bu, az əhəmiyyətli deyil. Auditor fəaliyyəti üçün çoxlu sayda metodik materiallar nəşr olunur və daim artırılır.

“İdarəetmə auditi” anlayışı bir çox şərhlərə malikdir, ingilis alimi Ç.T. Honqren idarəetmə auditini “rəhbərliyin müəyyən etdiyi siyasət və prosedurların yerinə yetirilib-yetirilməməsini müəyyənləşdirmək üçün nəzərdə tutulmuş icmal” kimi müəyyən edir.

Görkəmli amerikalı auditorlar C. C. Robertson və T. C. Louvers onu “resursların daha qənaətcil və səmərəli istifadəsinə dair tövsiyələrin hazırlanması məqsədi ilə biznes əməliyyatlarının öyrənilməsi, biznesin məqsədlərinə nail olmaq üçün səmərəliliyin və şirkətin siyasətinə uyğunluğunun öyrənilməsi” kimi şərh edir.

Bundan başqa, idarəetmə auditi şirkətin rəhbərliyi tərəfindən müəyyən edilmiş tapşırıqların yerinə yetirilməsinin təmin edilməsi üçün ən təsirli alətlərdən biridir.

Ayrı-ayrı ölkələrin auditinin müasir xüsusiyyətlərinə nəzər salaraq qeyd etmək olar ki, ABŞ-da auditorlar üç ixtisas üzrə sertifikatlaşırlar:

andlı mühasib;
andlı daxili auditor;
informasiya sistemlərinin andlı auditoru.

Audit təcrübəsini həyata keçirməkdən ötrü lisenziya almaq üçün kifayət qədər çətin bir imtahan verməlisiniz.

ABŞ-da müstəqil auditin keyfiyyətinə nəzarətə böyük diqqət yetirilir. O, bir neçə səviyyədə aparılır: dövlət-ictimai, korporativ və ictimai.

Auditin əsasını qoyan ölkələrdən biri də Birləşmiş Krallıqdır. Əsrlər boyu təcrübəyə əsaslanan İngiltərədəki müasir audit aşağıdakı xüsusiyyətlərə malikdir.

Auditin əsas məqsədi şirkətlərin direktorlarının maliyyə hesabatlarını düzgün və qərəzsiz hazırlamaları barədə rəy verməkdir. Auditorlar, adətən, həqiqətən mövcud olduqlarını yoxlamaq üçün debitorların seçmə yazılı sorğusunu həyata keçirirlər. Böyük Britaniyada banklar üçün audit məcburidir. Auditorların ixtisaslaşması mühasibat orqanlarının Məşvərət komitəsinin dörd İnstitutundan birində üzvlüklə təsdiq edilməlidir. Auditor olmaq üçün imtahan da vermək lazımdır.

Kanadada dövlət maliyyə nəzarətinin əsas orqanı Baş auditor idarəsidir. İdarənin başında 10 il müddətinə seçilmiş və parlamentin vəzifəli şəxsi olan Baş auditor durur. Öz növbəsində, Baş auditor idarəsinin personalı (təxminən 600 nəfər) Baş auditora qanunla ona həvalə edilmiş səlahiyyətləri həyata keçirərkən yardım göstərir. İdarə 3 növ audit aparır: maliyyə, spesifik və idarəetmə (hər il dövlət idarəçiliyi subyektlərində təxminən 30 yoxlama). Həyata keçirilən hər hansı bir yoxlama 18 aya qədər davam edir.